یُمنا : (عربی، یُمنی) 1- (در قدیم) راست، سمت راست، در مقابلِ یُسری؛ 2- مبارک، بسیار با برکت.
یَلدا : (سُریانی) 1- آخرین شب پاییز در نیمکره شمالی و بلندترین شب سال [مقارن میلاد عیسی (ع)]؛ 2- (در قدیم) (به مجاز) تاریک و بلند یا تاریک و عمیق.
یگانه : 1- صمیمی، همدل، یک رنگ؛ 2- بیهمتا، بینظیر، تنها، منحصر به فرد؛ 3- (در قدیم) یک، یکی، واحد.
یکتا : 1- یگانه، بینظیر، تنها؛ 2- (در قدیم) تنها، فرد، منفرد؛ 3- (در قدیم) (به مجاز) جدا، بینیاز، فارغ؛ 4- مستقیم، راست؛ 5- مخلص، صمیمی؛ یک رنگ، بیریا؛ 6- (در قدیم) به تنهایی؛ 7- ساز زهی که فقط یک سیم یا وتر بر ...
یَسنا : (اوستایی) هم ریشه با یشت، در لغت به معنی پرستش، ستایش، نماز، جشن و در اصطلاح نام یکی از بخشهای پنجگانهی اوستا و مهمترین آنهاست.
یُسرا : (عربی) 1- آسان، فراخی، به آسانی، به سهولت؛ 2- (در قدیم) چپ، طرف چپ در مقابلِ یمنی.
یانا : 1- (اوستایی) نیکی رسان، نکویی بخش؛ 2- (در ترکی) در حال اشتعال؛ 3- (به مجاز) زیبا و درخشان.
یاسمینا : (یاسمین + ا (پسوند نسبت)) منسوب به یاسمین، یاسمین و یاسمن.
یاسمین : (= یاسمن)، یاسمن.
یاسمن زهرا : (فارسی ـ عربی) از نام های مرکب، یاسمن و زهرا.
یاسمن : (در گیاهی) درختچهای زینتی دارای گلهای درشت و معطر به رنگهای سفید، زرد و قرمز.
یاس : (در گیاهی) درختچهای زینتی با ارتفاع حدود دو متر دارای گلهای زرد، سرخ، سفید و بنفش و بسیار معطر.
ذَلفا : (عربی) 1- دختر سفید روی؛ 2- (اَعلام) شاعره معاصر خلفای عباسی، دختر ابیض زن و معشوقهی نجدهی ابن اسود.
ذَکیه : (عربی) (مؤنث ذکیّ) به معنای تیز هوش و با هوش، زن تیز خاطر.
ذُریه : (عربی) فرزندان، فرزند، نسل.
ذاکره : (عربی) (در قدیم) ذاکر، ذاکر.
حیات : (عربی) زندگی، زیست.
حوریه : (عربی) زن سفید پوست و زیباروی.
حوریا : (عربی ـ فارسی ـ فارسی) [حور = زن زیبای بهشتی، زنان زیبای بهشتی+ ی (پسوند نسبت) + ا (پسوند نسبت)]، 1- منسوب به حور؛ 2- (به مجاز) زن یا دختر حورچهر، زن زیبارو و پریگونه.
حوری : (عربی ـ فارسی) 1- (در ادیان) حور؛ 2- (به مجاز)، زن زیبا.
حوروش : (عربی ـ فارسی) (حور+ وش (پسوند شباهت)) دختری چون زن (زنان) زیبای بهشتی.
حورالعین : (عربی) (در قدیم) زن یا زنان سفیدپوست درشت چشم.
حورا : (عربی) 1- (در قدیم) (در ادیان) حور، زن زیبای بهشتی؛ 2- زنِ سفید پوستِ سیاه چشم و موی.
حوا : (عربی)1- نخستین انسان ماده در مذاهب سامی؛ 2- (در نجوم) (= ماراَفسای) صورت فلکی بزرگی در آسمان نیمکرهی جنوبی، که آن را به صورت مارگیری مجسم می کنند که ماری را با دو دست گرفته است؛ 3- (اَعلام) به روایت تورات و ...
حنیفه : (عربی) (مؤنث حنیف) دختر درست و پاک، دختر راستین، زن ثابت قدم در دین.
حَنیسه : (عربی) زن شجاع.
حَنّانه : (عربی) 1- بسیار نوحه کننده، ناله کننده؛ 2- ستونی که قبل از ساختن منبر پیامبر اسلام(ص) هنگام وعظ به آن تکیه میفرمودند.
حنا : (عربی) گیاهی درختی که گلهای سفید و معطر دارد، گرد بسیار نرم سبز رنگی از گیاهی به همین نام.
حمیرا : (عربی) 1- (مصغّر حمرا)، زن سرخ و سپید، زن سرخ؛ 2- (اَعلام) لقبی که پیامبر اسلام(ص) به عایشه داده بود.
حمیده : (عربی) 1- (مؤنث حمید) ستوده، پسندیده؛ 2- (اَعلام) مادر امام موسی کاظم(ع).
حمده : (عربی) سپاس و شکرگزاری.
حماسه : (عربی) 1- کاری افتخار آفرین؛ 2- نوعی شعر؛ 3- دلیری، شجاعت، بیباکی.
حِلیه : (عربی) 1- (در قدیم) زینت، پیرایه، زیور؛ 2- (به مجاز) مشخصات صورت و اندام.
حلیمه : (عربی) (مؤنث حلیم) زن خویشتن دار، صبور و با تحمل، دختر بردبار.
حَلیا : (عربی) زیور و آرایش.
حُلما : (عربی) (جمع حَلیم) بردباران، صبوران.
حکیمه : (عربی) (مؤنث حکیم)، زن حکیم و دانشمند.
حفیظه : (عربی) 1- موکّل به چیزی؛ 2- حافظ و محفوظ.
حَفصه : (عربی) 1- اسد، شیر؛ 2- (اَعلام) دختر عمر بن خطاب و همسر پیامبر اسلام(ص).
حشمت : (عربی) 1- بزرگی و احترام ناشی از داشتن قدرت و ثروت بسیار؛ 2- (در قدیم) شرم، حیا، پروا.
حَسیبه : (عربی) دارندهی نام و شرف و بزرگی، زنِ شریف در اصل و نسب.
حَسِیبا : (عربی ـ فارسی) (حَسِیب = پاک نژاد، پاکزاد، اصیل + ا (پسوند نسبت))، دارای اصل و نسب، پاک نژاد، پاکزاد و اصیل.
حُسنیه : (عربی) نیکوتر، کار نیک، عاقبت نیکو.
حَسنه : (عربی) خوب، نیک، پسندیده، عمل نیک و پسندیده؛ عمل پسندیده به ویژه عمل مطابق با شرع، کار نیک.
حُسنا(حُسنی) : (عربی) (در قدیم) نیک، پسندیده.
حَسْنا : (عربی) 1- (= حَسناء)، زیبا، زن زیبا؛ 2- (در اعلام) نام شاعره برمکی.
حِسانه : (عربی) 1- زن بسیار نیکو؛ 2- (اَعلام) از صحابیات و از دوستان نزدیک حضرت خدیجه کبری (س) است.
حُریه : (عربی) (=حُره)، حُره.
حریر : (عربی) 1- ابریشم؛ 2- نوعی پارچه ی ابریشمیِ نازک؛ 3- پیله ی ابریشم که در حرارت زیاد، کّرمِ درون آن کشته شده باشد؛ 4- (در قدیم) نوعی پارچه ی ابریشمیِ نازک که از آن برای نوشتن نامه استفاده می کردند؛ 5- به عنوان نماد ...
حُرمت : (عربی) 1- احترام؛ 2- (در قدیم) اطاعت و فروتنی در برابر اوامر الهی، دوری از زشتیها و به جای آوردن حقوق که رعایت آنها واجب دانسته شده است.
حَدیقه : (عربی) (در قدیم) باغ.
حدیثه : (عربی) (در قدیم) امروزی، جدید، نو.
حدیث : (عربی) 1- سخنی که از پیامبر اسلام(ص) یا بزرگان دین نقل کنند، روایت، سخن، گفته؛ 2- (در قدیم) داستان، جدید، تازه، نو؛ 3- (در قدیم) (به مجاز) عشق، سودا.
حبیبه : (عربی) (مؤنث حبیب)، دوست، یار، معشوقه.
حَبه : (عربی) 1- دانهی بعضی از میوهها و گیاهان؛ 2- (به مجاز) پول بسیار اندک.
حانیه : (عربی) مهربان، دلسوز.
حاتمه : (عربی) (مؤنث حاتم)، حاتم.
جانان, نام دخترانه با ریشه فارسی. معنی اسم: محبوب، معشوق
جیران : (ترکی) 1- آهو؛ 2- (به مجاز) معشوقِ زیبا؛ 3- (در قدیم) (به مجاز) چشمِ زیبا.
جهاندخت : دختر شهره در عالم.
جهانتاب : آنچه به جهان نور و روشنایی میدهد، عالمتاب، نور دهندهی جهان.
جهان ناز : مایهی افتخار جهان، فخر جهان.
جهان آفرین : 1- آن که عالم را خلق کرده است؛ 2- خدا.
جهان آرا : (در قدیم) 1- زیبا کننده، زینت بخش و مایهی زیبایی جهان؛ 2- (به مجاز) 1) بسیار زیبا؛ 2) آرایندهی جهان و نظم بخشنده به آن؛ 3- (اَعلام) شاهدخت گورکانی هند [1023-1092 قمری]، دختر شاه جهان،که دلبستگی شدید به تصوف داشت و ...
جهان : 1- کیهان، عالم، گیتی، دنیا؛ 2- (به مجاز) 1) فرهنگ؛ 2) حیطه؛ 3) نمادی برای بزرگی و عظمت؛ 4) مردم دنیا و زندگی.
جواهر : 1- هر یک از سنگهای گرانبها مانند یاقوت و زمرد؛ 2-(به مجاز) آن که وجودش بسیار عزیز و ارزشمند یا دوست داشتنی است.
جوانه : 1- تازه، نو؛ 2- (به مجاز) جوان
جَنت : (عربی) بهشت، فردوس
جِنان : (عربی) 1- بهشت؛ 2- باغها؛ 3- (اَعلام) نام یکی از زنان شاعره عرب از عباسیان.
جَمیله : (عربی) 1- (مؤنث جمیل)، جمیل؛ 2- (اَعلام) جمیله بانوی آواز خوان و موسیقیدان عرب از مردم مدینه [حدود سال 142 هجری].
جُمانه : عربی) 1- یک دانه مروارید، یک دانه لؤلؤ؛ 2- (اَعلام) نام دختر ابوطالب و خواهر حضرت علی(ع).
جلیله : (عربی) (مؤنث جلیل)، جلیل. 1- و 2-
جلوه : (عربی) نمایان شدن، خود را آشکار کردن، خودنمایی؛ (به مجاز) زیبایی، جاذبه
جلاله : (عربی) (مؤنث جلال)، جلال.
جانان : 1- معشوق، محبوب؛ 2- خوب؛ 3- زیباروی.
جانافروز : (به مجاز) آسایش بخش روان.